Artrose

Wat is artrose?

Een gewricht bestaat uit twee botuiteinden waar kraakbeen overheen zit. Kraakbeen is belangrijk omdat het schokken opvangt en omdat het ervoor zorgt dat u zich soepel kunt bewegen. Rondom het gewricht zitten het gewrichtskapsel en de gewrichtsbanden. In dat gewrichtskapsel zit een soort smeermiddel dat ervoor zorgt dat het gewricht zijn werk doet.

Uw botten zijn bij de gewrichten zoals de heup en de knie met elkaar verbonden. Een rubberachtige substantie die kraakbeen wordt genoemd bedekt de botten bij deze gewrichten en helpt met het verminderen van wrijving als u beweegt. Het gewricht bevat ook een beschermende olieachtige vloeistof die synoviale vloeistof wordt genoemd en helpt om beweging makkelijk te maken. Als deze beschermlagen afbreken, gaan de botten bij beweging tegen elkaar aan schuren. Dit kan pijn opleveren en het proces kan op zichzelf leiden tot verdere schade aan het overgebleven kraakbeen en de botten zelf.

Artrose komt over het algemeen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en met name oudere mensen hebben last van artrose. Maar ook bij jongeren en sporters die overbelasten komt artrose voor. Bijvoorbeeld als iemand na een blessure te snel een geïrriteerd gewricht belast. In dat soort gevallen treedt versneld artrose op. Erfelijkheid kan ook een rol spelen bij artrose.

De oorzaak van artrose is onbekend. Recent onderzoek wijst naar ouderdom als de voornaamste oorzaak. Factoren die uw risico op artrose vergroten zijn onder andere:

Wat zijn risicofactoren van artrose?

• Overgewicht
• Hogere leeftijd
• Lichamelijk zwaar werk
• (Sport)letsel
• Leeftijd - Met de toenemende jaren wordt uw risico op artrose groter door de tijd dat u uw gewrichten al gebruikt.
• Genetica - Onderzoek wijst uit dat het lichaam van sommige mensen moeite heeft met het aanmaken van kraakbeen. Mensen kunnen dit probleem aan hun kinderen doorgeven.
• Letsel in het verleden - Mensen die eerder letsel aan een bepaald gewricht hebben gehad, met name aan een gewicht-dragend gewricht zoals de heup of knie hebben een verhoogd risico om artrose te ontwikkelen.
• Beroep - Werk waarin herhaaldelijk moet worden gehurkt, gebogen en gedraaid is een risicofactor voor artrose. Mensen die werk doen waarbij voor lange periodes moet worden geknield (mijnwerkers, vloerenspecialisten) lopen een groot risico op artrose.
• Sport - Sporters die een bepaald gewricht herhaaldelijk op een extreme manier gebruiken (werpers, football-spelers, balletdansers) kunnen daardoor hun risico om op latere leeftijd artrose te ontwikkelen vergroten.
• Obesitas - Overgewicht veroorzaakt toegenomen druk op de gewicht-dragende gewrichten zoals de knieën en verhoogd het risico op de ontwikkeling van artrose.

Hoe voelt artrose ?

Normaal gesproken veroorzaakt artrose pijn en stijfheid in het gewricht. Veel voorkomende symptomen zijn onder andere:

• Vooral in de ochtend stijfheid in het gewricht, die binnen 30 minuten minder wordt
• Stijfheid in het gewricht na zitten of liggen voor een langere periode
• Pijn tijdens activiteit, die minder wordt bij rust
• Kraken, knarsen, knakken of andere soorten gewrichtsgeluid
• Pijn als u op het gewricht duwt
• Toename in botgroei rond het gewricht, die u misschien kunt voelen

Let goed op: zwelling en warmte rond het gewricht is niet normaal bij artrose en kan duiden op een andere aandoening of aanwijzingen voor een ontsteking. Overleg alstublieft met uw arts als u last heeft van zwelling, roodheid en warmte in het gewricht.

Hoe wordt artrose vastgesteld?

Artrose wordt normaal gesproken door uw arts vastgesteld door middel van een röntgenfoto, maar er zijn signalen waardoor uw fysiotherapeut kan vermoeden dat u artrose heeft. Gewrichtsstijfheid, moeite met bewegen, gekraak of geknars in het gewricht en pijn die minder wordt bij rust zijn typische symptomen.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij artrose ?

Uw fysiotherapeut kan artrose effectief behandelen. Afhankelijk van de ernst van de artrose kan de fysiotherapeut u helpen om een operatie te vermijden. Hoewel de symptomen en progressie van artrose voor iedereen verschillend zijn, kan het beginnen met een persoonlijk oefenprogramma en het aanpakken van risicofactoren helpen om uw symptomen te verlichten en de voortgang van de aandoening te vertragen. Hier zijn een aantal manieren waarop uw fysiotherapeut kan helpen:

• Uw therapeut zal een grondig onderzoek doen om uw symptomen vast te stellen en welke activiteiten moeilijk voor u zijn. Hij of zij zal een oefenprogramma ontwerpen om deze activiteiten aan te pakken en uw mobiliteit te verbeteren.
• Uw therapeut kan manuele (hands-on) therapie gebruiken om de mobiliteit in het aangedane gewricht te verbeteren.
• Uw fysiotherapeut kan suggesties doen om uw werkplek aan te passen en de belasting op uw gewrichten te verminderen.
• Uw fysiotherapeut kan u aerobicsoefeningen leren om uw mobiliteit en gezondheid in het algemeen te verbeteren, en instructie geven over het thuis voortzetten van het programma.
• Als u overgewicht heeft, kan uw fysiotherapeut u een oefenprogramma voor gewichtsverlies leren en eenvoudige aanpassingen in leefwijze voorstellen die u helpen om op gewicht te blijven.

In ernstige gevallen van artrose, die niet door fysiotherapeut alleen kunnen worden verholpen, kan een operatie, zoals een knie- of heupvervanging nodig zijn. Uw fysiotherapeut zal u verwijzen naar een orthopeed om de mogelijkheid van een operatie te bespreken.

Kan artrose worden voorkomen?

De beste manier om het begin van artrose te voorkomen of vertragen is om te kiezen voor een gezonde levenswijze, zwaarlijvigheid te voorkomen en aan regelmatige lichaamsbeweging te doen.