Artrose van de knie

Wat is artrose van de knie?

Artrose van de knie is een voortschrijdende ziekte die leidt tot ontsteking en degeneratie van het kniegewricht en in de loop van de tijd erger wordt. Het tast het hele gewricht aan, inclusief bot, kraakbeen, gewrichtsband en spier. De progressie wordt beïnvloed door leeftijd, BMI (body mass index), botstructuur, genetica, kracht en mate van activiteit.

Artrose van de knie kan zich ook als een secundaire aandoening ontwikkelen, volgend op traumatisch knieletsel. Afhankelijk van het stadium van de ziekte en of er sprake is van verwante blessures of aandoeningen, kan artrose van de knie gemanaged worden met fysiotherapie. In ernstiger of meer gevorderde gevallen kan een operatie nodig zijn.

Wat zijn de symptomen van artrose van de knie ?

Mensen die artrose van de knie ontwikkelen ervaren een breed scala aan symptomen, afhankelijk van de progressie van de ziekte. Pijn doet zich voor wanneer het kraakbeen dat de botten van de knie omhult weg slijt. Hierdoor wordt de ruimte tussen de botten kleiner en ontstaat wrijving. Omdat de knie een dragend gewricht is, zijn uw activiteitenniveau en het soort en de hoeveelheid van uw activiteiten van directe invloed op uw symptomen.

Symptomen van artrose van de knie zijn onder andere:

• Erger wordende pijn tijdens of na activiteit, vooral bij lopen, traplopen of opstaan.
• Pijn of stijfheid na langdurig zitten met gebogen of gestrekte knie
• Een ploppend, krakend of knarsend gevoel als de knie wordt bewogen
• Zwelling na activiteit
• Gevoeligheid voor aanraking op het kniegewricht

Normalerwijs doen deze symptomen zich niet plotseling of allemaal tegelijk voor, maar ontwikkelen ze zich langzaam in de loop van de tijd. Soms realiseren mensen zich niet dat ze artrose hebben omdat ze zich geen specifieke tijd of blessure herinneren waarna hun symptomen ontstonden. Als u al een paar maanden last heeft van toenemende pijn in uw knie, die niet beter wordt van rust, dan kunt het best advies vragen aan een medische zorgverlener.

Hoe wordt artrose van de knie vastgesteld?

Artrose van de knie wordt op twee manieren vastgesteld. De eerste gaat uit van uw symptomen en een klinisch onderzoek. Uw fysiotherapeut zal u vragen stellen over uw medische voorgeschiedenis en normale activiteiten. Hij of zij zal een lichamelijk onderzoek doen om de beweging van uw knie (bewegingsbereik), kracht, mobiliteit en flexibiliteit te meten. U kunt worden gevraagd om verschillende bewegingen te maken om de pijn die u ervaart uit te lokken.

De tweede manier die wordt gebruikt om artrose van de knie vast te stellen is diagnostische beeldvorming. Uw fysiotherapeut kan u naar een arts doorverwijzen, die röntgenfoto’s van de knie in verschillende houdingen zal aanvragen om het effect van het dragen van gewicht (lopen, staan, etc.) op uw kniegewricht te beoordelen. Als ernstiger schade aan het gewricht wordt vermoed, kan een MRI worden aangevraagd om nauwkeuriger te kijken naar de toestand van het gewricht en het omliggende weefsel in het algemeen.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij artrose van de knie ?

Uw fysiotherapeut zal een persoonlijk behandelprogramma opstellen, gericht op de precieze aard van uw aandoening en op uw doelen.

Bewegingsbereik

Vaak kan afwijkende beweging van het kniegewricht leiden tot verdere ontwikkeling van artrose van de knie als sprake is geweest van toegenomen contact tussen en slijtage van de botten. Uw therapeut zal uw beweging vergelijken met de verwachte normale beweging en met de beweging van de knie op uw niet-aangedane been.

Spierkracht

Het sterk maken van de spieren rond uw knie is een essentieel onderdeel van uw revalidatieprogramma. Mensen met artrose van de knie die zich houden aan krachtprogramma’s laten zien dat ze minder pijn hebben en verhoogde kwaliteit van leven. Er zijn verschillende factoren die van invloed zijn op de gezondheid van een gewricht: de kwaliteit van het kraakbeen dat de botten bekleed, het weefsel in en rond de gewrichten en de verwante spieren. Door de slijtage van kraakbeen die met artrose van de knie wordt geassocieerd, is het van cruciaal belang om de spieren in de buurt van het gewricht sterk te houden, zodat het gewricht gezond blijft. Bijvoorbeeld, wanneer de spieren aan de voor- en achterkant van uw dij (quadriceps en hamstrings) het kniegewricht kruisen, helpen ze om de beweging van en de krachten op de botten onder controle te houden.

Het sterk maken van de heup- en kernspieren kan ook bijdragen aan het uitbalanceren van de kracht op het kniegewricht, vooral bij lopen of rennen. De “kern” heeft betrekking op de spieren in de buik, de onderrug en het bekken. Een sterke kern geeft meer stabiliteit in uw lichaam als u uw armen en benen beweegt. Uw fysiotherapeut zal deze verschillende spiergroepen beoordelen, de kracht in elk ledemaat vergelijken en specifieke oefeningen voorschrijven, gericht op uw zwakke plekken.

Manuele therapie

Fysiotherapeuten zijn opgeleid in manuele (hands-on) therapie. Uw fysiotherapeut zal uw spieren en gewrichten voorzichtig bewegen en mobiliseren om hun beweging, flexibiliteit en kracht te verbeteren. Deze technieken richten zich op gebieden die u moeilijk zelf kunt behandelen. Bij patiënten met artrose van de knie leidt manuele therapie naast oefeningen aantoonbaar tot minder pijn en meer functionaliteit.

Toepassingen bij artrose van de knie

Uw fysiotherapeut kan voor het beheersen van de pijn therapeutische toepassingen zoals ijs en warmte aanbevelen.

Braces

Drukmanchetten rond de knie kunnen helpen om de pijn en zwelling te verminderen. Apparaten zoals uitlijn-braces worden gebruikt om de krachten op de knie bij te sturen. Deze braces kunnen bijdragen om bepaalde gebieden van uw knie te “ontzien” en het contact bij gewicht-dragende activiteiten naar minder pijnlijke gebieden van het gewricht te verplaatsen.

Aanbevelingen voor activiteit

Fysiotherapeuten zijn opgeleid in het voorschrijven van de juiste oefeningen voor mensen met letsel of pijn. Omdat artrose van de knie een voortschrijdende ziekte is, is het belangrijk om een specifiek plan te ontwikkelen zodat er voldoende ruimte is voor activiteit om het probleem aan te pakken zonder dat de belasting op het kniegewricht toeneemt. Activiteit moet worden voorgeschreven en bewaakt gebaseerd op soort, frequentie, duur en intensiteit, met voldoende rust tussendoor voor rust en herstel. Uw fysiotherapeut zal kijken naar het stadium en omvang van uw artrose en een persoonlijk oefenprogramma voorschrijven om uw behoeften aan te pakken de functionaliteit van uw knie te maximeren.

Wat als een operatie nodig is?

In sommige gevallen van artrose van de knie is de meniscus (de schokdemper van de knie) betrokken. Vroeger was een operatie gebruikelijk om dit kraakbeen gedeeltelijk of helemaal te repareren of te verwijderen. Actueel onderzoek laat echter zien dat bij een groep patiënten die eigenlijk kandidaten voor een operatie waren, 60-70% van degenen die in plaats daarvan  meededen aan een fysiotherapieprogramma, ook geen operatie nodig bleek te zijn. Bovendien bleken de uitkomsten na een jaar nog steeds hetzelfde. Deze studie suggereert dat fysiotherapie een effectief alternatief kan zijn voor patiënten die niet geopereerd willen worden.

Soms werken conservatieve behandelstrategieën niet. In die gevallen kan een operatie zoals een artroscopie of een algehele knieprothese worden aangeraden. Er zijn veel factoren waarmee rekening gehouden moet worden bij het vaststellen van de juiste chirurgische behandeling, waaronder de aard van uw aandoening, uw leeftijd, activiteitenniveau en uw gezondheid in het algemeen. Uw fysiotherapeut zal u naar een orthopeed verwijzen om te praten of de mogelijkheden met een operatie.