Cerebrale parese

Wat is cerebrale parese?

Cerebrale parese is een brede aanduiding die wordt gebruikt om de effecten op de ontwikkeling van motorische vaardigheden te beschrijven, veroorzaakt door niet progressief letsel aan de zich ontwikkelende hersenen. De vormen van CP hebben verschillende namen, gebaseerd op het type bewegingsprobleem en de aangedane lichaamsdelen:

• **Spastisch **houdt toenemende spierspasmen in naar mate iemand sneller beweegt.
• Ataxisch houdt verminderde coördinatie in en instabiliteit in het hele lichaam.
• Dyskinetisch houdt onvoorspelbare veranderingen in spierspanning en beweging in waardoor een instabiele houding ontstaat.
• Gemengd beschrijft een combinatie van hierboven beschreven bewegingsproblemen (spastisch, dyskinetisch of ataxisch.
• Quadriplegie beschrijft CP waardoor beide armen en benen, de nek en de romp zijn aangedaan.
• **Diplegie **doet of beide benen (de meest voorkomende vorm) of beide armen aan (komt minder vaak voor).
• **Hemiplegie **tast één helft van het lichaam aan.

Signalen en symptomen van Cerebrale parese

Symptomen van CP verschillen van persoon tot persoon. Symptomen kunnen zich al twee maanden na de geboorte openbaren en worden over het algemeen gezien, voordat het kind twee jaar is. Ouders zien vaak vroege voortekenen, zoals dat hun kind het hoofd niet zo goed omhoog kan houden of even makkelijk kan reiken, rollen, zitten kruipen of lopen als andere baby’s.

Ander symptomen van aan beweging gerelateerde CP zijn onder andere:

• Gespannen spieren, wat verergert door stress, ziekte en door verloop van tijd.
• Stijve gewrichten, die niet helemaal kunnen buigen of strekken, met name in de handen, ellebogen, heupen, knieën en enkels.
• Spierzwakte of afname van bewegingen die het kind al uitvoerde.
• Gebrek aan efficiënte beweging van de benen, armen, romp of nek
• Gebrek aan coördinatie
• “Slappe” spieren, vooral in de nek of de romp
• Tremoren (trillingen van de spieren)

Andere symptomen van CP zijn onder andere:

• Moeite met spreken of begrepen worden
• Leerstoornissen (ondanks dat het kind een normale intelligentie heeft)
• Visusproblemen (problemen met het zicht)
• Gehoorproblemen
• Toevallen
• Gewrichtspijn, vaak veroorzaakt door spierspanning of een slechte houding
• Verminderde kracht van de mondspieren of verminderde coördinatie, wat leidt tot problemen met eten.
• Obstipatie
• Moeite met het ophouden van urine
• Langzame groei
• Stoornissen in intelligentie

Hoe wordt Cerebrale parese vastgesteld?

Alhoewel een kinderarts bij het kind vertraging in de bewegingsontwikkeling kan vaststellen en kan doorverwijzen naar een fysiotherapeut, zijn fysiotherapeuten vaak de eerste medische professionals om signalen en symptomen van CP te identificeren. De therapeut zal:

• De medische geschiedenis uitvragen, vragen stellen over de zorgen van ouders, de zwangerschap en de algemene gezondheid van het kind.

• Een grondige evaluatie doen met daarin:

  • Observatie van het kind in verschillende houdingen om bewegingspatronen te beoordelen
  • Hands-on beoordeling van de spierspanning, kracht, flexibiliteit en reflexen van het kind
  • Vaststelling van mijlpalen in de ontwikkeling (hoe goed hij of zij kan zitten, staan of voorwerpen pakken)

Uw therapeut zal samenwerken met de arts van het kind, die nader onderzoek kan aanvragen – zoals bloedonderzoek, een MRI of CT-scan – om tot een definitieve diagnose te komen.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij Cerebrale parese ?

Een fysiotherapeut is een belangrijke partner in de zorg voor de  gezondheid en fitheid van iemand waarbij CP is vastgesteld. Therapeuten helpen mensen met CP om meer kracht en beweging te krijgen om in alle stadia van het leven zo goed mogelijk te kunnen functioneren.

De fysiotherapeut zal in verschillende stadia van iemands ontwikkeling zorg verlenen, afhankelijk van zijn of haar specifieke behoeften. Therapie kan thuis of op een andere plaats, zoals een buurthuis, school of fysiotherapiepraktijk worden aangeboden. De fysiotherapeut zal met andere zorgaanbieders, zoals logopedisten of ergotherapeuten, samenwerken om in alle behoeften, die iemand bij veranderende behandelprioriteiten kan hebben, te voorzien.

Fysiotherapie in de vroege jaren: geboorte tot vier jaar

Fysiotherapeuten kunnen verzorgers ondersteunen bij de ontwikkeling van de beweging van hun kind door hands-on training met betrekking tot houding, voeding, spel en ontspanning. Uw therapeut zal ook aanpassingen thuis voorstellen om de ontwikkeling van beweging te stimuleren, maar ook communicatie, gehoor, zicht en spelvaardigheden. Het is belangrijk om te onthouden dat jonge kinderen veel vaardigheden door spel aanleren. Uw therapeut zal een persoonlijk speelprogramma ontwikkelen, dat past bij de specifieke behoeften van uw kind – om kracht, beweging en functioneren te verbeteren. Op deze leeftijd wordt fysiotherapie meestal thuis, op de crèche of in de praktijk gegeven.

Fysiotherapie tijdens de schooljaren: vijf tot twaalf jaar

Fysiotherapeuten leiden verzorgers op om het kind met CP te helpen met het behalen van functionele doelen en om de hoogst mogelijke kwaliteit van leven in alle ontwikkelingsfases te behalen. Het behandelplan en de doelen zullen veranderen als uw kind ouder wordt. Op de kleuterschool en lagere school ontstaan elk  jaar uitdagingen voor uw kind om zich door de nieuwe omgeving te bewegen. Op deze leeftijd maken kinderen ook groei spurten door, waardoor de therapie en de apparatuur die het kind gebruikt moeten worden aangepast. Prioriteiten in de zorg kunnen liggen bij lopen, veranderingen, persoonlijke hygiëne, spel, socialisatie en de behoefte aan speciale apparatuur om de sociale en lichamelijke veranderingen, die zich in deze periode voordoen, tegemoet te treden. Fysiotherapie kan worden gegeven in de praktijk en/of op school. Therapie op school richt zich op voorzieningen en aanpassingen om te zorgen voor een zo goed mogelijke leeromgeving voor uw kind.

Jongvolwassenen met CP hebben baat bij fysiotherapie door zich te richten op het voorkomen van problemen met de houding en op beperkingen van de gewrichten. Dit wordt gedaan door mobiliteit en fitness te stimuleren, spier- en gewrichtspijn te beheersen en door braces en andere hulpmiddelen aan te bevelen om gezond en functioneel te blijven. De fysiotherapeut zal ouders trainen over zelfzorg, het uitvoeren van dagelijkse routines, socialisatie, lichamelijke activiteit en plannen voor de scholing en toekomstige loopbaan van het kind.

Het is belangrijk op te merken dat levenslange gezondheidsgewoontes op deze leeftijd worden gevormd – en het ontwikkelen van een individueel fitnessplan kan iemands gezondheid en functioneren voor de rest van zijn of haar leven verbeteren. Kinderen met CP lopen meer risico op te weinig beweging en een zittend bestaan dan de jeugd in het algemeen, wat kan leiden tot gewichtsproblemen en medische complicaties. Deze zaken ontwikkelen zich langzamerhand maar kunnen veel impact hebben op de kwaliteit van leven van het kind en de verzorgers. Fysiotherapeuten zijn opgeleid in het ontwikkelen van persoonlijke oefenprogramma’s, die gebruik maken van de sterke kanten en kwaliteiten van elk kind. Een therapeut kan bijvoorbeeld aangepaste sporten zoals bowlen, zwemmen, fietsen, volleybal, tennis en basketbal aanbevelen om de lichamelijke fitheid en de socialisatie met gelijken te bevorderen.

Fysiotherapie tijdens volwassenheid: 18+

Veel mensen met CP kunnen als volwassene volwaardig functioneren. Velen hebben carrières en families. Tijdens de volwassenheid richten mensen met CP zich vaak op pijnbeheersing, energiebesparing, aangepaste hulpmiddelen en aanpassingen in de omgeving om op het werk en thuis onafhankelijkheid te bevorderen. Fysiotherapeuten kunnen helpen met omgaan met deze aandachtspunten. Zoals veel volwassenen, hebben mensen met CP spier- en gewrichtspijn. Fysiotherapeuten kunnen een oefenroutine voorschrijven die het mogelijk maakt om sterk te blijven en gewrichtsproblemen te minimaliseren.

Fysiotherapeuten zijn op al deze gebieden opgeleid en ze werken samen met mensen met CP en hun verzorgers om aan de individuele doelen voor realistische en positieve resultaten te werken.

Wat voor soort fysiotherapeut heb ik nodig bij Cerebrale parese?

Elke fysiotherapeut is door opleiding en ervaring voorbereid om patiënten met cerebrale parese te behandelen. U kunt echter het volgende overwegen:

• Een fysiotherapeut die ervaring heeft met het behandelen van mensen met CP
• Een fysiotherapeut die zich richt op het behandelen van baby’s en kinderen
• Een fysiotherapeut die een specialist is of die een cursus in CVA of neurologie heeft afgerond, wat betekent dat hij of zij specialistische kennis en vaardigheden heeft

U kunt fysiotherapeuten met bepaalde specialisaties online in uw buurt vinden. 

Algemene tips voor als u naar een fysiotherapeut (of een andere zorgverlener) zoekt:

• Kijk naar de recensies op ZorgkaartNederland op bij google.
• Als u contact opneemt met een fysiotherapeutenpraktijk om een afspraak te maken, vraag dan naar de ervaring van de fysiotherapeut met het helpen van mensen met CP.
• Wees tijdens uw eerste bezoek aan de fysiotherapeut voorbereid om de symptomen zo precies mogelijk te omschrijven.