Frozen shoulder (adhesieve capsulitis)

Adhesieve capsulitis, vaak een stijve schouder of “frozen shoulder” genoemd, komt voor bij ongeveer 2% tot 5% van de bevolking. Vrouwen hebben er meer last van dan mannen en het komt vooral voor bij mensen die ouder dan 45 zijn. Van de mensen, die een frozen shoulder hebben gehad, krijgt 20% tot 30% het ook in de andere schouder.

Wat is frozen shoulder (adhesieve capsulitis)?

Adhesieve capsulitis is een verstijving van de schouder door littekenweefsel, wat resulteert in pijnlijke beweging en verlies van mobiliteit. De echte oorzaak van adhesieve capsulitis is nog onderwerp van discussie. Sommigen geloven dat het wordt veroorzaakt door een ontsteking, zoals wanneer de voering van een gewricht ontstoken raakt (synovitis) of door auto-immuun reacties, waarbij het lichaam in de aanval gaat tegen zijn eigen substanties en weefsel. Andere mogelijke oorzaken zijn onder andere:

Reacties na een blessure of operatie
Pijn van andere aandoeningen – zoals artritis, een gescheurde rotatorenmanchet, slijmbeursontsteking of peesontsteking – die ervoor zorgt dat u uw schouder niet meer beweegt
langdurige immobilisatie van uw arm, zoals in een mitella, na een operatie of een breuk

Er is echter vaak geen bekende reden aan te wijzen voor het ontstaan van adhesieve capsulitis.

Hoe voelt frozen shoulder (adhesieve capsulitis)?

De meeste mensen met adhesieve capsulitis hebben toenemende pijn en daarna verlies van een aantal bewegingen. Adhesieve capsulitis kan in 4 stadia worden opgedeeld en uw fysiotherapeut kan u helpen om vast te stellen in welk stadium u zich bevindt:

Stadium 1 – “Voor het bevriezen”

In dit stadium kan het lastig zijn om uw probleem te identificeren als adhesieve capsulitis. U heeft al 1 tot 3 maanden klachten van de schouder en ze worden erger. Actieve beweging en passieve beweging (bewegingen, die een fysiotherapeut voor u doet) doen pijn. De schouder is gewoonlijk pijnlijk als u die niet gebruikt, maar de pijn wordt erger en “scherp” bij beweging. U heeft in deze periode een milde beperking in mobiliteit en u beschermt uw schouder door die minder te gebruiken. Het bewegingsverlies is het meest duidelijk bij “externe rotatie” (dat is wanneer u uw arm van uw lichaam wegdraait), maar u kunt ook mobiliteit gaan verliezen als u uw arm optilt of als u achter uw rug reikt . U heeft overdag en ’s nachts pijn.

Stadium 2 – “Bevriezing”

In dit stadium heeft u al 3 tot 9 maanden symptomen, waarschijnlijk met toenemend verlies van schouderbeweging en erger wordende pijn (vooral ’s nachts). De schouder heeft nog een beetje bewegingsbereik, maar dit is beperkt door pijn en stijfheid.

Stadium 3 – “Bevroren” of “Frozen”

Uw symptomen houden al 9 tot 14 maanden aan en u heeft een aanzienlijk beperkt bewegingsbereik in de schouder. In het begin van dit stadium is er nog steeds een behoorlijke hoeveelheid pijn. Tegen het einde van het stadium wordt de pijn echter minder, en voelt u de pijn normalerwijs alleen als u uw schouder zover als u kunt beweegt.

Stadium 4 – “Ontdooiing”

U heeft al 12 tot 15 maanden symptomen en de pijn is flink afgenomen, vooral ’s nachts. U heeft nog steeds een beperkt bewegingsbereik, maar uw vermogen om de dagelijkse dingen te doen waarbij u boven uw hoofd moet bewegen neemt in snel tempo toe.

Hoe wordt een frozen shoulder vastgesteld?

Vaak zien fysiotherapeuten patiënten met adhesieve capsulitis pas in de bevriezingsfase of aan het begin van de bevroren fase. Uw fysiotherapeut zal een grondig onderzoek doen, inclusief een uitgebreide gezondheidsgeschiedenis, om andere diagnoses uit te sluiten. Uw therapeut kijkt naar een specifiek patroon in uw afgenomen bewegingsbereik; dit wordt het “capsulaire patroon” genoemd en is karakteristiek voor adhesieve capsulitis. Daarnaast zal uw therapeut andere aandoeningen afwegen, die u wellicht kunt hebben – zoals diabetes, schildklierproblemen en auto-immuunstoornissen –, die verwant zijn aan adhesieve capsulitis.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een frozen shoulder?

Het hoofddoel van uw fysiotherapeut is het herstel van uw beweging zodat u uw activiteiten kunt uitvoeren en uw rol in het leven kunt spelen. Zodra in het onderzoeksproces het stadium van uw aandoening is vastgesteld, zal uw therapeut een oefenprogramma maken dat toegesneden is op uw behoeften. Het is gebleken dat oefening de beste remedie is voor mensen in stadium 2 of hoger.

Stadia 1 en 2

Uw fysiotherapeut zal u helpen om zoveel mogelijk bewegingsbereik te behouden en om de pijn te verlichten. Uw therapeut kan een combinatie van stretchoefeningen en manuele therapietechnieken gebruiken om uw bewegingsbereik te vergroten. De therapeut kan ook beslissen om behandelingen zoals met warmte of kou te gebruiken om de spieren te helpen ontspannen voordat met andere behandelvormen wordt begonnen. De therapeut zal u een oefenprogramma voor thuis geven dat is ontworpen om te helpen bij het verminderen van het verlies van mobiliteit.

Stadium 3

De behandelfocus zal op de terugkeer van mobiliteit liggen, waarbij uw therapeut nadrukkelijker stretchoefeningen en manuele therapietechnieken toepast. Uw kunt ook met wat krachtoefeningen beginnen en deze oefeningen worden ook in uw oefenprogramma voor thuis opgenomen.

Stadium 4

In het laatste stadium zal uw therapeut zich richten op de terugkeer van de “normale” schoudermechanica en uw terugkeer naar normale, alledaagse, pijnloze activiteiten. de therapeut zal doorgaan met stretchoefeningen, krachttraining en verschillende manuele therapietechnieken.

Soms lukt het niet om de pijn met conservatieve zorg te verminderen. Als dit bij u gebeurt kan uw fysiotherapeut u doorverwijzen voor een injectie in het gewricht met anti-ontstekings- en pijn verlichtende medicatie. Onderzoek heeft laten zien dat, alhoewel deze injecties geen lange termijn winst oplevert voor het bewegingsbereik en de duur van de aandoening niet verminderen, ze wel op de korte termijn helpen bij het verminderen van de pijn.

Kan een frozen shoulder worden voorkomen?

De oorzaak van adhesieve capsulitis is discutabel en zonder definitieve oorzaak is er geen bekende preventiemethode. Het begint meestal gaandeweg, waarbij het ziekteproces het hele traject moet doorlopen.