Gebroken kaak

Wat is een gebroken kaak?

Een gebroken kaakgewricht doet zich voor als de mandibula of het temporale bot bij of in het kaakgewricht, het gewricht dat het kaakbeen aan de schedel verbindt, is gebroken. Net zoals andere botten in het lichaam kunnen de mandibula of kaakbeen en het temporale bot, het bot aan de schedel dat het bovenste deel van het kaakgewricht vormt, breken ten gevolge van trauma. Breuken aan het kaakgewricht komen vaak voor ten gevolge van direct trauma aan het gezicht. De kaak breekt vaak op de condylen, de ronde uitsteeksels op het kaakbot. Een breuk kan zich ook voordoen na een luxatie van de gewrichten.

Auto-ongelukken, mishandeling, sportblessures en vallen zijn de meest voorkomende oorzaken van breuken aan het kaakgewricht. Mannen tussen de 20 en 29 jaar zijn het meest vatbaar voor dit letsel en hebben er ongeveer 3 keer zoveel kans op dan vrouwen in dezelfde leeftijdsgroep.

Na een gebroken kaak, met name als het weefsel aan de binnenkant van de mond gescheurd is, bestaat er ook een risico op infectie, wat kan leiden tot botinfectie (osteomyelitis) van de kaak. Klappen op het hoofd die ernstig genoeg zijn om een gebroken kaak te veroorzaken, kunnen ook leiden tot een hersenschudding.

Hoe voelt een gebroken kaak?

Na een breuk aan het kaakgewricht kunt u het volgende ervaren:

• Kaakpijn
• Zwelling en mogelijke bloeduitstorting van het gebied
• Vermoeidheid van de kaak
• Moeite met het openen van uw mond om te eten of te praten
• Oorsuizingen
• Duizeligheid
• Hoofdpijn
• Losse of gebroken tanden
• Ploppend geluid in uw kaak
• Nekpijn
• Een geblokkeerde kaak
• Een bobbel die u met uw vingers op het kaakbeen of –gewricht kunt voelen

Hoe wordt een gebroken kaak vastgesteld?

In gevallen van aangezichtstrauma en –pijn wordt de diagnose gesteld door een arts op de spoedeisende hulp in een ziekenhuis of andere spoedkliniek. Röntgenfoto’s en een CT-scan zullen worden gemaakt om het bestaan en de ernst van een breuk vast te kunnen stellen. Als de kaak ontwricht is, zal de arts die in de normale positie terugzetten.

• Een minder ernstige breuk wordt vastgesteld als het bot nog op zijn plaats zit, maar een kleine breuklijn heeft op de plek waar het bot is gebroken.
• Een ernstiger breuk kan een grotere breuklijn inhouden, gedeeltelijk verplaatste stukken van het bot of een ontwrichting.
• Een extreme breuk houdt verplaatste botsegmenten of –fragmenten in, in combinatie met aanzienlijke verandering in de botstructuur.

Er zijn verschillende behandelingen om een gebroken kaak veilig te laten genezen.

• Als de breuk minder ernstig is, zal uw arts rust van de kaak voorschrijven door:

  1. Zacht of vloeibaar voedsel te eten
  2. Het gebruik van de kaak om te praten of tanden te poetsen te beperken

• Als de breuk ernstig is, kan uw arts spalktherapie overwegen om de kaak stabiel te houden en te laten rusten in de beste positie om te genezen

• Als de breuk extreem is, kan een operatie nodig zijn of de kaak wordt gezet de gefixeerd met draad om elke beweging te voorkomen en volledige genezing te verzekeren.

Al deze behandelingen laten de kaak genezen, maar leiden vaak tot stijfheid in het kaakgewricht. De spieren die worden gebruikt om de kaak te bewegen kunnen stijf en zwak worden. Het kan zijn dat u niet normaal kunt eten, drinken of uw mond open kunt doen. Uw fysiotherapeut zal met u werken om de normale beweging, functioneren en spierkracht van de kaak weer te herstellen.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een gebroken kaak?

Zodra u een behandeling door middel van rust of spalk heeft voltooid, kan uw fysiotherapeut u helpen om de natuurlijke beweging van uw kaak te herstellen en de pijn te verminderen. Tijdens uw eerste bezoek, kan uw fysiotherapeut:

• Kijken naar uw medische voorgeschiedenis en eerdere operaties, breuken of ander letsel aan uw hoofd, nek of kaak met uw bespreken.
• De kwaliteit en kwantiteit van de beweging van uw kaak en nek evalueren.
• Uw houding beoordelen en observeren hoe uw nek beweegt.
• Het kaakgewricht onderzoeken om te zien hoe goed deze kan openen  en of er afwijkingen in kaakbeweging zijn ten gevolge van de breuk

Na het onderzoek zal uw fysiotherapeut de juiste behandelingen kiezen om uw kaakbeweging te verbeteren en uw pijn te verlichten.

Verbeteren van kaakbeweging

• Stretching en mobiliteitsoefeningen – Uw fysiotherapeut kan stretches en oefeningen voor bewegingsbereik voor de kaak voorschrijven. De instructie omvat richtlijnen voor frequentie en intensiteit van de beweging m zeker te zijn dat u al uw oefeningen veilig uitvoert.
• Manuele therapie – Uw fysiotherapeut kan ook [hands-on technieken (manuele therapie)](/manuele-therapie/) toepassen om voorzichtig de beweging van uw kaak te vergroten en uw pijn te verlichten.
• **“Low-load” oefeningen **– Uw fysiotherapeut kan u speciale “low-load” krachtoefeningen leren, waardoor niet veel druk op uw kaakgewricht wordt uitgeoefend, maar die kunnen helpen om uw kaakspieren weer sterk te maken en een natuurlijke, pijnvrije beweging terugbrengen. Uw fysiotherapeut zal u ook oefeningen leren die u helpen om het openen van uw kaak en de manier waarop die werkt te verbeteren.

Uw pijn verlichten

Als uw pijn ernstig is kan uw fysiotherapeut toepassingen gebruiken, zoals elektrische stimulatie of diepe warmte, om de pijn de verminderen en mobiliteit te verbeteren.

Kan een gebroken kaak worden voorkomen?

Omdat breuken aan het kaakgewricht het resultaat zijn van trauma aan het gezicht, is het vermijden van situaties die leiden tot gewelddadig gedrag of ongelukken de sleutel tot preventie. Het dragen van de juiste helm en mondbeschermer helpt om sport-gerelateerde breuken aan het kaakgewricht te voorkomen.

Veilig rijden voorkomt auto-ongelukken, maar het dragen van een veiligheidsgordel zal in geval van een ongeluk de traumatische krachten op het gezicht en hoofd verminderen. Het voorkomen van vallen door goede schoenen, het vrijhouden van looppaden en andere duidelijke veiligheidsinstructies helpen ook het risico te verkleinen.

Uw fysiotherapeut kan helpen bij verlagen van uw risico op letsel door het beoordelen van uw omgeving thuis en op het werk en van uw dagelijkse activiteiten.