Hamstringletsel
Harmstringletsel komt voor wanneer 1 of meer van de 3 hamstringspieren of –pezen (dat wat de spier aan het bot verbindt) afscheuren. Het is één van de meest voorkomende blessures aan het onderlichaam, waardoor vooral sporters zoals voetballers of hardlopers getroffen worden. Na het scheuren van een hamstring heeft iemand 6 keer meer kans op vervolgletsel. Een operatie is nodig om de ernstigste gevallen te behandelen. Maar de meeste hamstringblessures worden met fysiotherapie behandeld.
Een operatie is nodig om de ernstigste gevallen te behandelen. Maar de meeste hamstringblessures worden met fysiotherapie behandeld.
Wat is hamstringletsel?
De hamstrings zijn de primaire spiergroep verantwoordelijk voor het uitrekken (strekken) van de heup en het krommen (buigen) van de knie. Ze omvatten een groep van 3 spieren langs de achterkant van de dij die het bekken met het been verbinden. De drie spieren zijn:
- Semitendineus
- Semimembranaceus
- Biceps femoris
Hamstringletsel doet zich voor wanneer overmatige kracht op de spieren wordt uitgeoefend. Dit gebeurt meestal bij plotseling starten en stoppen tijdens het hardlopen, een snelle richtingsverandering met “snij” of spring manoeuvres, of als de spier overstretcht is door activiteiten als sprinten, hordenlopen, trappen of zwaar tillen.
De structuren die het vaakst bij hamstringblessures betrokken zijn:
- Hamstring spier(en) en/of –pezen (een soort zacht weefsel dat spieren met bot verbindt)
- Slijmbeurzen (een met vloeistof gevulde zak, die zich tussen botten en zacht weefsel bevindt om wrijving te voorkomen), meestal geïrriteerd door herhaald hamstringletsel
- Ischiale tuberositas (het “zitbot”), dat in zeldzame gevallen gebroken kan zijn door traumatisch letsel
Risicofactoren voor hamstringletsel zijn onder andere:
- Een geschiedenis van hamstringblessures
- Onevenwichtigheid in de spieren (vooral zwakte in de hamstrings)
- Lage flexibiliteit (spierstrakte)
- Onvoldoende warming-up voor activiteit
- Spiervermoeidheid
Hoe voelt een hamstringletsel?
Als iemand een hamstring blesseert houden de symptomen verband met de ernst van het letsel. Lichte hamstringverrekkingen voelen vaak alleen maar als een verrekte of verkrampte spier; u hoeft zich niet eens te realiseren dat u uw hamstring heeft verrekt totdat u stopt met waarmee u bezig was of tot de volgende dag, als u gevoeligheid, stijfheid of blauwe plekken bemerkt. Maar ernstiger blessures kunnen erg pijnlijk zijn en uw symptomen kunnen één of meer van de volgende zijn:
- Plotselinge, scherpe pijn in de billen of de achterkant van de dij
- Een “plop”-gevoel of een scheur van de spier
- Bloeduitstortingen binnen een paar uur of dagen na het letsel
- Zwelling
- Gevoeligheid voor aanraking
- Moeite om comfortabel te zitten, uw been liggend op te tillen of om uw knie te strekken
- Moeite met lopen, met manklopen als gevolg.
Hoe wordt een hamstringletsel vastgesteld?
Diagnose van hamstringblessures begint met een grondig onderzoek van uw gezondheidsgeschiedenis en de oorzaak van het letsel. De vragen die uw therapeut kan stellen zijn onder andere:
- Of u ooit een vergelijkbare blessure heeft gehad
- Wat u aan het doen was, toen u de pijn voor het eerst voelde
- Waar u de pijn voelde en of uw een “plop” voelde
- Of u een zwelling of bloeduitstorting opmerkte in de eerste 24 uur na het letsel
- Wat u onmiddellijk na het letsel kon doen en hoe u heeft gefunctioneerd sinds het letsel (lopen, slapen, been optillen, etc.)
Uw fysiotherapeut zal ook een klinisch onderzoek doen, waaronder sommige van de volgende observaties en tests om de aard van uw letsel vast te stellen:
- **Observatie: **nakijken op verkleuring of blauwe plekken
- Pijn: om uw huidige pijnniveau vast te stellen en de activiteiten, die uw pijn beter of slechter maken
- Palpatie: om de plek en omvang van het gevoelige gebied door aanraking exact vast te stellen waardoor de ernst van het letsel kan worden vastgesteld
- Bewegingsbereik: om de mobiliteit van uw gewonde been met uw gezonde been te vergelijken
- Spierkracht: om de kracht van de hamstringspieren vast te stellen bij buigen en strekken van uw knie en heup
- Loopanalyse: om manklopen of pijn bij het lopen op te merken
Normaal gesproken worden hamstringblessures als Niveau I – III geclassificeerd, afhankelijk van de ernst van het letsel.
- **Niveau I: **lichte verrekking met minimale scheuring; voelt meestal als verrekte of verkrampte spier
- Niveau II: gemiddelde verrekking met gedeeltelijke scheuring; kan een stekend of brandend gevoel veroorzaken aan de achterkant van de dij
- Niveau III: een ernstige, volledige spierscheuring; kan tot een “bult” op de achterkant van de dij leiden, waar de spier is gescheurd.
Als uw fysiotherapeut ernstig letsel vermoedt, zult u waarschijnlijk doorverwezen worden naar een orthopeed voor medisch diagnostische beeldvorming, waaronder röntgen en MRI, om de omvang van het letsel vast te stellen. In het geval van een breuk van de ischiale tuberositas (zitbot) en/of een complete afscheuring van de spier, kan een operatie aangeraden worden.
Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een hamstringletsel?
Uw fysiotherapeut zal een persoonlijk behandelprogramma ontwerpen dat speciaal op de precieze aard van uw letsel en uw doelen is gericht.
Fysiotherapie kan de eerste 24-48 uur onder andere inhouden:
- Rust van het gewonde gebied door het vermijden van belastende activiteiten, zoals lopen of trainen. Als u aanmerkelijke moeite heeft om te lopen, kunnen krukken aanbevolen worden.
- IJs op het geblesseerde gebied aanbrengen: 3-4 keer per dag gedurende 15-20 minuten (met een handdoek tussen het ijs en uw huid).
- Een drukverband aanbrengen op het gebied om te helpen om de zwelling en de pijn te verminderen.
- Doorverwijzing naar een andere zorgverlener voor nader diagnostisch onderzoek (indien nodig)
Mobiliteit (bewegingsbereik)
Het is normaal dat spieren en gewrichten stijf worden na letsel. Als uw pijn afneemt, zal uw fysiotherapeut beginnen met voorzichtige flexibiliteitsoefeningen zoals het stretchen van uw hamstringspieren.
Spierkracht
Versterking van de hamstring is een essentieel onderdeel van uw revalidatieprogramma. Uw fysiotherapeut zal de kracht van de spiergroepen in elk been vergelijken en specifieke oefeningen voorschrijven die zich richten op gebieden van zwakte.
Manuele therapie
Veel fysiotherapeuten zijn opgeleid in hands-on of []“manuele” therapie](/manuele-therapie/) om spieren en gewrichten te bewegen en te manipuleren en zo mobiliteit, flexibiliteit en kracht te verbeteren. Deze technieken kunnen zich richten op gebieden die moeilijk zelf te behandelen zijn.
Functionele training
Als uw de flexibiliteit en kracht in uw hamstrings terugkrijgt, is het belangrij om uw lichaam te leren hoe het moet bewegen zodat u niet langer overmatige spanning zet op het gebied dat geblesseerd was. Uw fysiotherapeut zal een functioneel oefenprogramma opstellen dat zich specifiek richt op uw gewenste activiteiten.
In het geval dat de ernst van uw hamstringletsel een chirurgische behandeling noodzakelijk maakt, zal een fysiotherapeut uw postoperatieve revalidatie begeleiden. Uw fysiotherapeut zal met uw chirurg overleggen om volledige en consistente postoperatieve zorg te verzekeren.
Kan een hamstringletsel worden voorkomen?
U kunt het risico op een hamstringblessure op de volgende manieren verminderen:
- Doe altijd een warming-up voordat u gaat sporten
- Vermijd het te snel opstarten van een nieuwe activiteit; verhoog de frequentie en intensiteit van de activiteit gaandeweg, zodat uw lichaam zich kan aanpassen aan de nieuwe bewegingspatronen.
- Luister naar uw lijf na het sporten (en stretch, gebruik ijs en rust waar nodig) voordat u dezelfde routine opnieuw doet
- Gebruik de juiste til- en hurktechnieken, vooral wanneer u met zware voorwerpen werkt.