Hernia

Wat is een hernia?

Uw wervelkolom is gemaakt van wervels (7 nekwervels, 12 borstwervels, 5 lende wervels, 5 vergroeide heiligbeenwervels en 4 of 5 vergroeide staartwervels), die op elkaar zijn gestapeld. Tussen elke wervel zit een kussenachtig stuk kraakbeen dat “tussenwervelschijf” wordt genoemd. Stel u deze tussenwervelschijf voor als een autoband met gelatine in het gat van de band. De rubberachtige buitenkant wordt de “annulus” genoemd en de gelatine de “nucleus”. Als we jong zijn – jonger dan 30 jaar – is de tussenwervelschijf vooral van gelatine gemaakt. Als we ouder worden beginnen we wat van die gelatine kwijt te raken. De tussenwervelschijf wordt dikker en minder flexibel, waardoor letsel makkelijker ontstaat. In sommige gevallen kan de gelatine naar buiten drukken door een barst in de rubberachtige buitenkant en tot een hernia (uitstulping) of een scheur leiden.

Hernia’s komen vooral voor in de nek (cervicale wervelkolom) en in de onderrug (lumbale wervelkolom). In de onderrug kunnen tussenwervelschijven beschadigd raken door overmatige slijtage of door letsel.

Het risico op een hernia wordt groter door:

• Leeftijd – de meeste hernia’s komen voor bij mensen tussen 30 en 50 jaar ten gevolge van leeftijd gerelateerde degeneratie van de tussenwervelschijf. Hernia’s na 50 jaar komen minder vaak voor, omdat er met de jaren minder vloeistof om naar buiten te drukken is.
• Overgewicht – toegenomen gewicht leidt tot toegenomen druk op de schijven.
• Beroep – werk dat lichamelijk veel vraagt en herhaalde taken inhoudt, zoals tillen, duwen, trekken en draaien plaatst meer druk op de schijven.
• Weinig lichaamsbeweging – mensen die niet lichamelijk actief zijn kunnen minder goed omgaan met fysieke belasting.

Signalen en symptomen van een hernia

U kunt lichte tot gemiddelde nek- of rugpijn hebben – of helemaal geen pijn. Hernia’s zijn soms op diagnostische beelden te zien bij mensen die geen symptomen hebben.

Als de tussenwervelschijf scheurt (“hernieert”) en een stukje van de tussenwervelschijf drukt zich buiten de normale grenzen, kan dat “knijpen” of drukken op de ruggenmergzenuwen of het ruggenmerg. De aandoening wordt “radiculopatie” genoemd. De druk kan leiden tot rugpijn of pijn, gevoelloosheid of zwakte in de benen.

Het type en de plaats van uw symptomen hangen af van de plaats van en de hoeveelheid druk op de zenuwen:

• Als u een hernia in de cervicale wervelkolom heeft, kunt u pijn, tinteling, gevoelloosheid, zwakte of enige combinatie daarvan krijgen in uw arm, schouder of nek
• Als u een hernia in de lumbale wervelkolom heeft, kunt u pijn, tinteling, gevoelloosheid, zwakte of enige combinatie daarvan krijgen in uw rug, billen of benen; waarschijnlijk zitten de symptomen aan één kant van uw lichaam.

Vaak worden symptomen van een hernia erger door bepaalde activiteiten of houdingen. Als u een hernia in de lumbale wervelkolom heeft:

• Kan de pijn verergeren als u zit, bukt of reikt

• Kan de pijn ’s morgens het ergst zijn en na lang in dezelfde houding geweest te zijn.

• Moet u vaak van houding veranderen.

• Staat u liever dan u zit

Als u een nekhernia heeft, zijn de symptomen vaak erger als u lang zit of als u ligt.

Hoe wordt een hernia vastgesteld?

Uw fysiotherapeut zal een grondige evaluatie doen die een beoordeling van uw gezondheidsgeschiedenis inhoudt en zal screeningshulpmiddelen gebruiken om de waarschijnlijk van een hernia vast te stellen. De therapeut zal bijvoorbeeld:

• Specifieke vragen stellen over de plek en het gedrag van uw pijn, zwakte en andere symptomen.
• Vragen of u een lichaamsdiagram invult om de specifieke pijn-, gevoelloze en tintelende plekken aan te duiden.
• Onderzoeken doen naar spierkracht en gevoel of de ernst van de druk op uw zenuwen vast te stellen
• Uw houding onderzoeken en observeren hoe u loopt en andere activiteiten uitvoert
• Het bewegingsbereik van uw ruggengraat en armen en benen meten
• Manuele therapie gebruiken om de mobiliteit van de gewrichten en spieren in uw ruggengraat te evalueren
• De kracht van belangrijke spiergroepen onderzoeken

Als u last heeft van spierzwakte en gevoelsverlies of van ernstige pijn, kunnen speciale diagnostische onderzoeken zoals MRI, elektromyografie of zenuwgeleidingsonderzoek nodig zijn. Fysiotherapeuten werken nauw met artsen en andere zorgverleners samen om er zeker van te zijn dat u een accurate diagnose en daarop afgestemde behandeling krijgt.

Onderzoek toont aan dat in alle behalve de meest extreme gevallen (meestal met spierzwakte en hoge pijnniveaus) conservatieve zorg zoals fysiotherapie beter werkt dan een operatie.

Als de evaluatie door uw fysiotherapeut aangeeft dat er geen aanwijzingen zijn voor zenuwbeklemming en als u geen signalen van spierzwakte of gevoelloosheid hebt, kan de behandeling direct beginnen. Als de evaluatie aantoont dat de hernia op uw zenuwen kan drukken, zal uw therapeut met een gespecialiseerde arts overleggen.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een hernia?

De algemene doelstelling van uw fysiotherapeut is om u te helpen door te gaan met uw dagelijkse activiteiten en rol in het leven. De therapeut zal een behandelprogramma maken dat gebaseerd is op zowel de uitkomsten van de evaluatie als op uw persoonlijke doelstellingen. Uw behandelprogramma zal waarschijnlijk een combinatie van oefeningen omvatten.

Uw therapeut zal het volgende ontwerpen:

• Oefeningen met specifieke bewegingen om de druk op de zenuwen te verlichten en pijn en andere symptomen te verlichten, met name in het begin van de behandeling.
• Stretchen en flexibiliteitsoefeningen om de mobiliteit van de gewrichten en spieren in uw ruggengraat, armen en benen te vergroten – het verbeteren van beweging kan essentieel zijn voor pijnbestrijding.
• Krachtoefeningen – sterke rompspieren ondersteunen uw ruggengraatgewrichten, en sterke arm- en beenspieren nemen een deel van de belasting van deze gewrichten weg.
• Aerobics oefeningen, waarvan is aangetoond dat ze helpen bij het bestrijden van pijn, het bevorderen van een gezond lichaamsgewicht en het verbeteren van kracht en mobiliteit in het algemeen – allemaal belangrijke factoren bij het controleren van een hernia

Dit kan als veel oefenen klinken, maar maakt u zich geen zorgen: onderzoek toont aan dat hoe meer oefening u aankunt, des te sneller u van uw pijn en van andere symptomen af bent.

Uw fysiotherapeut kan ook beslissen om een combinatie van andere behandelingen te gebruiken:

• Manuele therapie om de mobiliteit van stijve gewrichten en strakke spieren, die bij kunnen dragen aan uw symptomen, te verbeteren
• Educatie over houding en beweging om u te laten zien hoe u kleine aanpassingen kunt doen in hoe u zit, staat, buigt en tilt – zelfs in hoe u slaapt – om te helpen de pijn te verlichten en u uw aandoening zelf te laten beheersen.
• Speciale pijnbehandelingen – zoals ijs, tractie en elektrische stimulatie – om pijn te verlichten die ernstig is en niet wordt verlicht met oefeningen of manuele therapie.

Kan een hernia worden voorkomen ?

Hernia’s komen voor ten gevolge van ouderdom, maar er zijn aanpassingen aan de levenswijze die u kunt doen om het risico in het algemeen te verminderen:

• Houdt een gezond gewicht aan zodat de druk op uw rug in het algemeen minder wordt.
• Gebruik de juiste houding – door uw uitlijning te verbeteren draagt u bij aan de gezondheid van uw ruggengraat.
• Gebruik de juiste lichaamsmechanica – de manier waarop u dingen doet veranderen, vooral dat wat u heel vaak doet, kan helpen om het risico op een hernia te verminderen. Weet u niet wat u moet veranderen? Praat met uw therapeut over uw werk om uw werkzaamheden te analyseren en suggesties te doen over hoe u het risico op letsel kunt verminderen

Veel praktijken voor fysiotherapie organiseren regelmatig informatiebijeenkomsten om mensen in de omgeving te helpen goed voor hun nek en rug te zorgen. Deze informatiebijeenkomsten zijn vaak gratis en bevatten demonstraties en ook geschreven informatie over oefeningen voor rug en nek, instructie over goed tillen en zitten en andere tips over hoe u uw rug gezond houdt.

Als u al een hernia heeft, kan uw fysiotherapeut u helpen om een fitnessprogramma te ontwikkelen dat rekening houdt met uw hernia. Sommige oefeningen zijn beter dan anderen voor mensen met een hernia en uw therapeut zal u ze laten zien. Bijvoorbeeld:

• Oefenen in water kan heel goed werken om lichamelijk actief te blijven als andere vormen van oefenen pijn opleveren
• Oefeningen met veel draaien en bukken zijn niet voor iedereen goed
• Oefeningen met gewichten, ook al zijn ze erg belangrijk, moeten op de juiste manier uitgevoerd worden om druk op de rug en de nek te voorkomen