Letsel aan de achterste kruisband
Letsel aan de achterste kruisband komt voor wanneer één van de banden aan de binnenkant van knie overstrekt is geraakt. Slechts 3% van alle kniebandblessures zijn achterste kruisband blessures. Ongelukken zoals het met de knie tegen het dashboard slaan tijdens een aanrijding in een auto, of op de gebogen knie vallen zijn vaak voorkomende oorzaken van letsel aan de achterste kruisband. Het met kracht strekken van de knie kan de achterste kruisband ook blesseren.
Sporters, die aan sporten doen zoals American football of voetbal, maar ook skiërs, kunnen te maken krijgen met letsel aan de achterste kruisband. Een recentere oorzaak van letsel aan de achterste kruisband is de trend onder dansers om na een hoge sprong op de voorkant van hun scheenbeen te landen. Fysiotherapeuten behandelen letsel aan de achterste kruisband om te helpen bij het bestrijden van pijn, zwelling, stijfheid en andere verwante zwaktes in de knie of de onderste ledematen.
Letsel aan de achterste kruisband
De achterste kruisband (AKB) is een dikke weefselband die diep in de knie ligt en het dijbeen met het scheenbeen verbindt. De AKB voorkomt dat het scheenbeen te ver naar achteren en onder het dijbeen glijdt. Elke kracht die het scheenbeen naar achteren en onder het dijbeen drukt kan leiden tot AKB letsel. De AKB kan verrekt raken, gedeeltelijk scheuren of helemaal afscheuren.
Knieblessures waardoor de AKB scheurt beschadigen vaak ook andere banden en kraakbeen in de knie. Door letsel aan de AKB kan ook en stukje bot in de knie afbreken. Letsel aan de AKB kan zich snel voordoen – bij letsel aan de knie door botte kracht – of juist langzaam, als de band in de loop van de tijd overbelast wordt.
Hoe voelt letsel aan de achterste kruisband?
Met een geblesseerde AKB kunt u het volgende ervaren:
- Scherpe of doffe pijn diep in het knie.ewricht of aan de achterkant van de knie.
- Pijn in de knie bij zwaar tillen
- Pijn bij het lopen van langere afstanden
- Zwelling in de hele knie
- Stijfheid in de knie.
- Een wiebelig gevoel in de knie
- Moeite met lopen door het geblesseerde been
- Moeite met traplopen
- Moeite met het beginnen met hardlopen
Blessures aan de AKB geven geen “ploppend” geluid of gevoel als ze zich voordoen, waardoor mensen vaak niet zeker zijn van het exacte moment waarop het letsel ontstond.
Hoe wordt letsel aan de achterste kruisband vastgesteld?
Als u eerst naar uw fysiotherapeut gaat, zal de therapeut een grondige evaluatie doen en uw gezondheidsvoorgeschiedenis opnemen. Uw fysiotherapeut kan u ook gedetailleerd vragen naar uw letsel:
- Hoe en waar viel de pijn u op?
- Voelde u pijn of hoorde u een “plop” toen u uw knie blesseerde?
- Is uw knie heel snel gestrekt, voorbij de normale positie?
- Is uw knie met kracht gebogen, voorbij de normale positie?
- Heeft u een directe klap op uw been gekregen, terwijl uw knie was gebogen?
- Bent u, met uw voet naar beneden wijzend, op een gebogen knie gevallen?
- Heeft u in de eerste 2-3 uur na het letsel zwelling rond de knie opgemerkt?
- Voelt u knie wiebelig, geblokkeerd, “op slot”, knikkend of doorzakkend als u de knie probeert te gebruiken?
Uw fysiotherapeut zal ook speciale tests doen om de waarschijnlijkheid dat u letsel aan de AKB heeft te helpen vaststellen. Uw fysiotherapeut zal voorzichtig op de voorkant van uw knie drukken of vast te stellen of de band los aanvoelt en kan aanvullend onderzoek doen om vast te stellen of andere delen van uw knie geblesseerd zijn. Uw fysiotherapeut zal ook observeren hoe u loopt.
Om een definitieve diagnose te stellen kan uw fysiotherapeut samenwerken met een orthopeed of een andere gezondheidszorgverlener, die nader onderzoek kan aanvragen, zoals een röntgenfoto om de diagnose te bevestigen en om andere schade aan de knie, zoals een fractuur, uit te sluiten.
Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij letsel aan de achterste kruisband?
Uw fysiotherapeut zal om uw herstel te bespoedigen samen met u een specifiek behandelprogramma opstellen, inclusief oefeningen voor thuis. Fysiotherapie helpt u om weer terug te keren naar uw dagelijks leven en activiteiten. De tijd die nodig is om de aandoening te laten genezen verschilt, maar vooruitgang is meestal tussen 2 en 12 weken zichtbaar.
In de eerste 24 tot 48 uur na uw blessure kan uw fysiotherapeut u aanraden om:
- Uw knie rust te geven met krukken of een brace, waardoor de hoeveelheid gewicht die op uw geblesseerde been zet wordt verminderd en activiteit die tot pijn kan leiden wordt vermeden.
- IJs op het gebied aan te brengen: 15 tot 20 minuten, om de 2 uur
- Met een arts te overleggen voor verdere behandeling zoals medicatie of diagnostische tests.
In de loop van de tijd zal uw fysiotherapeut met u werken aan:
- Vermindering van pijn en zwelling – Uw fysiotherapeut kan een aantal behandelingen of technieken gebruiken om de pijn en zwelling onder controle te houden en te verminderen, waaronder ijs, warmte, ultrasound, elektrische stimulatie, tape, oefeningen en hands-on therapie zoals massage.
- Verbetering van mobiliteit – Uw fysiotherapeut zal specifieke activiteiten en behandelingen kiezen om de normale mobiliteit in uw knie en been te helpen herstellen. Dit kan beginnen met bewegingen die uw fysiotherapeut voor u doet door uw been en kniegewricht voorzichtig te bewegen, en verdergaan met actieve oefeningen en stretches die u zelf kunt doen.
- Verbetering van soepelheid – Uw fysiotherapeut zal vaststellen of u stijve beenspieren heeft en u leren hoe u die met voorzichtige oefening kunt stretchen.
- Verbetering van kracht – Bepaalde oefeningen helpen bij de genezing in elke fase van herstel; uw fysiotherapeut zal de juiste oefeningen en apparatuur kiezen en aan u leren om langzaam maar zeker uw kracht en wendbaarheid te herstellen.
- Verbetering van evenwicht – Het terugkrijgen van uw evenwichtsgevoel na een blessure is heel belangrijk. Uw fysiotherapeut zal u oefeningen leren om uw evenwichtsvaardigheden te verbeteren.
- Herstel van wendbaarheid – Snelheid en accuratesse bij beenbewegingen is belangrijk bij sportactiviteiten. Uw fysiotherapeut zal u helpen om deze vaardigheden terug te krijgen, als voorbereiding op terugkeer naar sportactiviteiten.
- Bespoediging van hersteltijd – Uw fysiotherapeut is opgeleid en ervaren in het kiezen van de beste behandelingen en oefeningen om u te helpen genezen, verder te gaan met uw dagelijks leven en om uw doelen sneller te bereiken dan u waarschijnlijk alleen zou kunnen doen.
Uw fysiotherapeut zal met u werken aan het stellen van doelen voor het herstel op het werk, bij sport en thuis. Uw behandelprogramma zal u helpen om deze doelen op de meest veilige, snelle en effectieve manier mogelijk te bereiken. Uw fysiotherapeut zal u oefeningen, re-integratie activiteiten en sport-specifieke technieken leren om u helpen bij terugkeer naar uw reguliere activiteiten.
Als een operatie nodig is
Meestal is geen operatie nodig om licht letsel aan de AKB te behandelen. Het kan echter wel nodig zijn als:
- De AKB helemaal is afgescheurd
- Een stukje bot is afgebroken
- Sprake is van andere blessures aan gewrichtsbanden
- U constant het gevoel heeft dat uw knie onder u weg zal zakken
Sporters kunnen ervoor kiezen om operatieve vervanging van de AKB te ondergaan om de stabiliteit van de knie tijdens sport te verbeteren. Als andere delen van de knie op hetzelfde moment zijn geblesseerd als de AKB, heeft u voor die blessures misschien andere behandeling nodig, inclusief een operatie. Als een operatie nodig is, zult gedurende een aantal weken, begeleid door uw fysiotherapeut, een revalidatieprogramma doorlopen. Uw fysiotherapeut zal u helpen om de pijn te minimaliseren, mobiliteit en kracht terug te krijgen en zo snel mogelijk weer verder te gaan met uw dagelijks leven.
Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een letsel aan de achterste kruisband?
Uw fysiotherapeut kan een thuis-oefenprogramma aanraden om de spieren rond uw knie, bovenbeen en buik sterk te maken en te stretchen om letsel in de toekomst te voorkomen. Dit kunnen kracht- en flexibiliteitsoefeningen zijn voor uw been-, knie- en kernspieren.
Om terugkeer van het letsel te voorkomen kan uw fysiotherapeut u aanraden om:
- Altijd een autogordel te dragen om letsel tijdens een auto-ongeluk te voorkomen
- Uw autostoel niet te dichtbij het dashboard te zetten
- Opzettelijk landen op de voorkant van uw scheenbeen of op uw knieën vermijden
- Altijd op te warmen voor sport of zware lichamelijke activiteit.
- Sport-specifieke conditietraining aanhouden of verbeteren, die past bij uw niveau van sportbeoefening
- Schoenen dragen die in goede conditie zijn en goed passen
- Een gezond gewicht aanhouden