Logo van Fysiotherapie Douma in Hilversum

Patellofemoraal pijnsyndroom

Wat is het patellofemoraal pijnsyndroom?

Het patellofemoraal pijnsyndroom refereert aan pijn aan de voorkant van de knie, in en rond de knieschijf. De knieschijf of patella is een driehoekig bot aan de voorkant van het kniegewricht. De pijn gaat vaak samen met gevoeligheid langs de randen van de patella.

Recent onderzoek wijst uit dat PFPS een “overbelastingsyndroom” is, wat inhoudt dat het kan ontstaan na herhaald of overmatig gebruik van de knie. Andere bijdragende oorzaken zijn onder andere:

  • Zwakte of stijfheid in de spieren rond de knie
  • Een afwijking in de manier waarop de onderbenen uitlijnen met de heup, knie en voet.

Deze aandoeningen kunnen in de weg staan van het vermogen van de patella om bij beweging makkelijk over de femur (het bot dat de knie met de dij verbindt) te glijden. De wrijving tussen de onderzijde van de knieschijf en de femur veroorzaakt de pijn en irritatie die normalerwijs wordt gezien bij PFPS.

PFPS komt vaak voor bij mensen die fysiek actief zijn of die hun hoeveelheid activiteit plotseling hebben verhoogd, vooral als die activiteit herhaalde beweging van de knie, hardlopen, traplopen hurken of het herhaald dragen van zware voorwerpen inhoudt. Als u ouder bent, kunt u veranderingen zien die aan uw leeftijd gerelateerd zijn en die het kraakbeen aan de onderzijde van de patella doen slijten. Het resultaat is pijn en moeite om zelfs de meest simpele dagelijkse taken zonder pijn uit te voeren.

Meestal wordt patellofemorale pijn erger als u omhoog of omlaag loopt in heuvelachtig of op oneffen terrein. Deze pijn wordt vaak erger bij activiteit en minder bij rust. U kunt ook:

  • Pijn ervaren nadat u lang met een gebogen knie heeft gezeten:
  • Soms een “kraak” of “plop” hoort of voelt als u uw knie buigt of strekt.

Hoe wordt patellofemoraal pijnsyndroom vastgesteld?

Uw fysiotherapeut zal uw gezondheidsvoorgeschiedenis doornemen, een grondig onderzoek doen en een serie tests uitvoeren om de knie te evalueren. Fysiotherapeuten gebruiken tests zoals de patella apprehension test, de Q-hoek test, de patella alta test en de Clarke test (patellar grind test) om vast te kunnen stellen of het patellofemorale gewricht de bron van de pijn is.

Daarnaast kan de therapeut kijken naar de uitlijning van uw voeten, de manier waarop u loopt en rent analyseren en de kracht in uw heup- en dijbeenspieren testen om uit te vinden of er sprake is van een zwakte of onevenwichtigheid die aan uw pijn kan bijdragen. Tenslotte zal uw therapeut de soepelheid van uw beenspieren testen, met speciale aandacht voor die spieren die aan de knie vastzitten.

Normaal gesproken zijn röntgenfoto’s niet nodig om PFPS vast te stellen.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij patellofemoraal pijnsyndroom ?

Na een uitgebreid onderzoek, zal uw therapeut de uitkomsten analyseren en u een op maat gemaakt oefen- en revalidatieprogramma voorschrijven. Uw programma kan het volgende omvatten:

  • Krachtoefeningen gericht op de heup (met name de abductor en rotatorspieren in de bil en dij), de knie (met name de quadriceps femoris spier, die aan de voorkant van uw dijbeen loopt en uw knie strekt), en de enkel.
  • Stretchoefeningen voor de spieren in de heup, knie en enkel.
  • Intapen van de patella om de pijn te verminderen en de spieren opnieuw te leren om efficiënt te werken.
  • Oefeningen om u activiteiten die u moeilijk bent gaan vinden beter te laten doen.

Als de uitlijning en houding van uw voet en wreef bij te lijken dragen aan uw kniepijn, kan uw fysiotherapeut u een speciale schoen orthese (steunzool) aanmeten. De orthese kan de belasting op uw knie verminderen, die wordt veroorzaakt door overmatige draaiing of impact tijdens lopen en hardlopen.

Als uw pijn aanhoudt, kan uw fysiotherapeut:

  • U een lichtgewicht brace laten dragen
  • Pijn verlichtende behandelingen gebruiken, zoals elektrische stimulatie
  • Ter verlichting het aanbrengen van ijs of warmte thuis aanbevelen

Uw fysiotherapeut zal samen met u werken om actief en fit te blijven. U moet misschien uw activiteitenniveau aanpassen of uw trainingsactiviteiten veranderen totdat u herstelt bent. Uw therapeut zal u laten zien hoe u activiteiten en oefeningen kunt doen waardoor uw pijn niet erger wordt. Het allerbelangrijkste, uw therapeut kan aanbevelingen doen om te voorkomen dat PFPS terugkomt.

Kan patellofemoraal pijnsyndroom worden voorkomen?

PFPS kan veel beter behandeld worden als het vroeg wordt aangepakt. Ga bij de eerste signalen van pijn in de knie naar uw fysiotherapeut. Vroege behandeling door een fysiotherapeut kan helpen bij het stoppen van het onderliggende probleem, voordat het erger wordt. Uw fysiotherapeut kan ook helpen om uw dagelijkse activiteiten bij te stellen en om uw oefeningen voor thuis te leren om uw spieren en botten sterker te maken en te voorkomen dat PFPS terugkomt.

Gerelateerde videos

Oefeningen bij Patellofemoraal pijnsyndroom