Peroneale tendinopathie
Letsel door overbelasting is goed voor de helft van alle blessures. De meeste blessures door overbelasting doen zich voor bij hardlopers, met 20% van het letsel in het onderbeen, 15% in de enkel en 15% in de voet.
Peroneale tendinopathie is een type van overbelasting dat zich veel bij sporters, zoals langeafstandlopers en basketballers, voordoet. Dansers, mensen die enkelverstuikingen hebben gehad, of mensen die gewoon zwakke enkels hebben worden ook vaak getroffen.
Peroneale tendinopathie wordt gekarakteriseerd door pijn aan de buitenkant van de enkel die erger wordt bij activiteit, maar minder wordt bij rust. Een fysiotherapeut kan helpen om de door deze aandoening veroorzaakte symptomen te verlichten door behandeling zoals stretchen en krachtoefeningen aan te bieden om de enkel mobieler, sterk en stabiel te maken.
Wat is peroneale tendinopathie?
Peroneale tendinopathie wordt gekarakteriseerd door zeurende pijn en zwelling in de peroneale pezen in het onderste en buitenste gedeelte van de enkel. Een pees is zacht weefsel dat een spier met een bot verbindt. De spieren die betrokken zijn bij deze aandoening zijn de twee peroneale spieren in het onderbeen, de musculus peroneus longus en de musculus peroneus brevis. (Soms wordt aan deze spieren gerefereerd met de naam fibularis longus en fibularis brevis).
De musculus peroneus longus begint op de fibula (kuitbeen), die zich aan de buitenkant van het onderbeen bevindt. Hij wikkelt zich om het bot aan de buitenkant van de enkel (de laterale malleolus) en hecht zich aan de plantaire (onderkant) basis van de grote teen. De musculus peroneus brevis begint ook op de fibula, maar hecht zich aan de basis van de kleine teen.
Deze spieren zijn verantwoordelijk voor het naar buiten toe bewegen van de voet, het naar beneden richten van een teen en voet. Samen zorgen ze voor het evenwicht en stabiliteit van de voet en enkel. De meeste enkelverstuikingen doen zich voor ten gevolge van het naar binnen klappen van de enkel.
Een reden daarvoor kan zijn dat de peroneale spieren en pezen niet zo sterk zijn als de spieren aan de binnenkant van de enkel. Als deze spieren zwak zijn, zijn ze niet in staat om te voorkomen dat de enkel naar binnen rolt. Deze spieren en pezen kunnen ook overwerkt zijn als de voet de grond niet in de juiste uitlijning raakt.
Als de voet de grond meer met de buitenkant raakt (supinatie), moeten de peroneale spieren harder werken om de zwaartekracht te stabiliseren als er gewicht op staat. Goede schoenen en ortheses kunnen helpen bij goede voetuitlijning.
Peroneale tendinopathie wordt meestal erger bij activiteit, zoals hardlopen of wandelen en wordt beter bij rust. Het is letsel door overbelasting, de pezen worden langer, dikker en mogelijk opgezwollen.
Hoe voelt peroneale tendinopathie ?
Symptomen van peroneale tendinopathie zijn onder andere:
- Zeurende pijn aan de buitenkant van de enkel, vooral bij activiteit
- Laterale (buitenkant) enkelpijn die minder wordt bij rust.
- Zwelling of gevoeligheid als de voet actief naar buiten bewogen wordt of als die naar beneden wijst.
- Pijn als bij lopen of rennen wordt afgezet op de bal van de voet.
- Pijn bij het lopen op hellende ondergrond waardoor de voet naar buiten wordt gedrukt
- Pijn als de voet naar binnen en beneden wordt gestrekt.
Hoe wordt peroneale tendinopathie vastgesteld?
Uw fysiotherapeut zal een grondige evaluatie doen die onder andere inhoudt dat naar uw gezondheidsgeschiedenis wordt gevraagd. Uw fysiotherapeut kan ook stretch- en bewegingstests doen, vragen naar uw werk en hobby’s, uw tred (hoe u loopt) evalueren en kijken of sprake is van spierzwakte in uw been en in uw kern. Uw fysiotherapeut zal ook uw houding beoordelen en evalueren wat voor soort schoenen u draagt om vast te stellen of ze voldoende steun aan uw voeten geven. Uw fysiotherapeut zal uw enkel op bepaalde gebieden voorzichtig bevoelen om vast te stellen welke pees of pezen ontstoken zouden kunnen zijn. Speciale tests kunnen worden gedaan om exact vast te stellen om welke pezen het gaat.
Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij peroneale tendinopathie ?
Het is belangrijk om zodra het zich voordoet de juiste behandeling voor peroneale tendinopathie te krijgen. Een gedegenereerde pees die niet behandeld wordt kan gaan scheuren, met een ernstiger aandoening tot gevolg. Bij een vroege diagnose, kan fysiotherapeut peroneale tendinopathie succesvol behandelen. Uw fysiotherapeut zal een behandelplan maken dat zich specifiek op uw aandoening en doelen richt. Uw persoonlijke behandelprogramma kan het volgende omvatten:
- Pijnmanagement – Uw fysiotherapeut zal u helpen om pijnlijke bewegingen te identificeren en te voorkomen, zodat de ontstoken pees kan genezen. IJs, massage met ijs of vochtige warmte kunnen worden gebruikt bij pijnmanagement. Therapeutische toepassingen, zoals iontoforese (toediening van medicatie door middel van een elektrisch geladen verband) en ultrasound kunnen worden toegepast.
- Manuele therapie – Uw fysiotherapeut kan manuele (hands-on) therapie gebruiken om de gewrichten in uw voet, enkel en onderbeen voorzichtig te mobiliseren. Mobilisatie van zacht weefsel kan ook worden gedaan om stijfheid te verlichten, circulatie te verbeteren en pijn en zwelling te verlichten.
- Bewegingsbereikoefeningen – U zult oefeningen leren om de enkel, voet en tenen goed te bewegen, zodat uw tred normaliseert, als u loopt of rent. Stretchoefeningen helpen om stijfheid in de dijspieren en de weefsels aan de onderkant van de voet te verlichten.
- Krachtoefeningen – Uw fysiotherapeut zal vaststellen welke spiergroepen sterker moeten worden om u in staat te stellen om weer zonder pijn te lopen en te rennen. Lopen op oneffen terrein, zoals gras, zand gravel of zandpaadjes vraagt om flinke kracht in de enkel om onnodige druk op de enkel te vermijden. Uw fysiotherapeut kan u leren hoe u weerstandsoefeningen doet met banden, gewichten of therapeutische ballen om de spieren in de enkel, voet en onderbeen sterker te maken.
- Functionele training – Als uw symptomen beter worden zal u fysiotherapeut u helpen om weer terug te keren naar het activiteiten- en sportniveau dat u gewend was. Sport-specifieke oefeningen stimuleren bepaalde activiteiten. U kunt evenwichtsoefeningen op 1 been doen of op oneffen terrein oefenen om de spieren die de enkel balanceren en stabiliseren te prikkelen. Uw fysiotherapeut zal een persoonlijk oefenprogramma voor thuis voor u maken dat u kunt doen nadat de reguliere therapie is afgelopen om te blijven bouwen aan kracht in uw enkel en voet.
- Patiënt educatie – Uw fysiotherapeut zal goed schoeisel aanraden voor de activiteiten die u wilt doen, zodat uw voet en enkel goed ondersteund worden. Het kan nodig zijn om speciale ortheses te laten aanmeten (corrigerende zolen voor in uw schoenen) en te dragen, vooral als u veeleisender activiteiten zoals hardlopen doet of op oneffen terrein loopt. U zult ook leren hoe u geleidelijk uw trainingsschema opvoert en aanhoudt om de kans op letsel in de toekomst te verminderen.
Kan peroneale tendinopathie worden voorkomen?
Peroneale tendinopathie kan worden voorkomen door:
- Het hele been sterk en soepel te houden, inclusief heup, knie en enkel
- Goede wandel- en hardloopschoenen te kiezen
- De afstand die u hardloopt of wandelt geleidelijk op te voeren
- Geleidelijk aan heuvels en oneffen terrein aan uw route toe te voegen.
- Als het nodig is voor steun van uw voet, van schoenen te wisselen