Schouder uit de kom ("schouder luxatie"): behandeling na een operatie
Schouder luxatie
Het kan gebeuren bij contactsporten, maar ook bij alledaagse ongelukken zoals een val. Afhankelijk van de ernst van uw letsel, uw leeftijd en uw activiteitenniveau kan, als fysiotherapie niet helpt, een operatie nodig zijn om de schade aan de schouder te verhelpen.
Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een schouder luxatie?
Na een operatie om de schouder te stabiliseren moet uw arm – meestal gedurende 4 tot 6 weken – in een mitella rusten. Direct na de operatie wordt uw schouder pijnlijk, stijf en misschien gezwollen. U zult medicijnen krijgen om uw pijn onder controle te houden; ijs op uw schouder helpt om zowel de pijn als de zwelling te verminderen.
Uw fysiotherapeut begeleidt u door de postoperatieve revalidatie, die van voorzichtige bewegingsbereik- en krachtoefeningen uiteindelijk opgevoerd wordt naar activiteit- of sport-specifieke oefeningen. De tijd die nodig is voor uw herstel zal afhangen van de chirurgische procedure en uw gezondheid in het algemeen, maar volledige terugkeer naar sport, zwaar tillen en andere inspannende activiteiten kan pas ongeveer 4 maanden na de operatie worden gestart. Uw schouder is erg vatbaar voor nieuw letsel, dus het is extreem belangrijk om de postoperatieve instructies van uw chirurg en therapeut op te volgen.
Fysiotherapie na een schouderoperatie is essentieel om de functionaliteit van uw schouder te herstellen. Uw revalidatie valt normaal gesproken in 4 fases uiteen:
- Fase I (maximale bescherming) – Deze fase duurt de eerste paar weken na uw operatie, wanneer uw schouder het meeste risico op nieuw letsel loopt. Uw arm is in een mitella en u heeft waarschijnlijk hulp of bepaalde speciale strategieën nodig bij dagelijkse dingen zoals baden en aankleden. Uw fysiotherapeut zal u voorzichtige bewegingsbereik- en krachtoefeningen leren, hands-on technieken zoals voorzichtige massage toepassen, advies geven over hoe u de pijn kunt verminderen en zou koude kompressen of elektrische stimulatie kunnen gebruiken om de pijn te verlichten.
- Fase II (gemiddelde bescherming) – Deze fase begint over het algemeen een maand na de operatie met het doel om de mobiliteit in de schouder te herstellen. U gaat de mitella minder gebruiken, en de oefeningen voor bewegingsbereik en kracht worden uitdagender. Uw therapeut zal oefeningen toevoegen om de kracht te vergroten van de “kern” spieren in uw romp, uw schouderblad (scapula) en de spieren in het rotatorenmanchet – dit zijn de spieren die extra steun en stabiliteit aan uw schouder geven. U zult uw arm weer voor de dagelijkse dingen kunnen gaan gebruiken, maar u moet nog steeds voorkomen dat u zwaar tilt met uw arm. Uw therapeut kan in deze fase speciale technieken voor gewrichtsmobilisatie gebruiken om te helpen bij het herstel van het bewegingsbereik van uw schouder.
- Fase III (terug naar activiteit) – Deze fase begint meestal ongeveer 3 maanden na de operatie met als doel om uw kracht en gewrichtsbewustzijn terug te brengen tot die van uw andere schouder. Op dit moment zou u uw arm voor de dagelijkse dingen weer volledig moeten kunnen gebruiken, maar u zult nog steeds niet in staat zijn om deel te nemen aan activiteiten als sport, tuinieren of inspannende werk-gerelateerde taken. Uw fysiotherapeut zal de moeilijkheidsgraad van uw oefeningen opvoeren door extra gewicht toe te voegen of door u uitdagender bewegingspatronen te laten gebruiken. U zou in deze fase weer moeten kunnen beginnen met aangepast gewicht heffen of een gymnastiekprogramma.
- Fase IV (terug naar werk/sport) – Deze fase begint ongeveer 4 maanden na de operatie met als dool om u te helpen weer te gaan sporten, werken en andere activiteit van een hoger niveau te gaan doen. Uw fysiotherapeut zal u om aan uw behoeften te voldoen instrueren in activiteit-specifieke oefeningen. Voor sommige sporters kan dit werp- of vangoefeningen inhouden. Voor anderen kan het oefenen met het wegtillen van zwaardere voorwerpen op een keukenplank inhouden of instructie over harken, scheppen of huishoudelijk werk. Uw fysiotherapeut kan ook het gebruik van een schouderbrace aanraden om u in staat te stellen om geleidelijk en veilig terug te keren naar uw activiteitenniveau zonder dat u opnieuw geblesseerd raakt.
Kan een schouder luxatie worden voorkomen?
Schouder luxatie zou kunnen worden voorkomen. Ga naar uw fysiotherapeut als u:
- Pijn in uw schouder heeft, vooral bij het doen van inspannende dingen
- Het gevoel hebt dat uw schouder “slipt” of “beweegt”
- Een ploppend geluid in uw schouder hoort
Uw fysiotherapeut kan u helpen door u te begeleiden bij uw krachtoefeningen en speciale oefeningen om het vermogen van uw schouderspieren te verbeteren om indien nodig te reageren op sterke lichamelijke eisen. Als u risico loopt op een schouder luxatie, kan uw fysiotherapeut u laten zien welke houdingen u moet vermijden om letsel te vermijden. De meest belangrijke houding om te vermijden is met uw arm naar buiten gedraaid boven uw hoofd, zoals gebeurt bij bovenhands werpen.