TENS (Transcutane Electro Neuro Stimulatie)
De TENS methode van pijnbestrijding is wetenschappelijk bewezen en in de praktijk veelvuldig toegepast door fysiotherapeuten en pijnklinieken voor verlichting van alle soorten chronische pijnklachten. De TENS aanpak kan ook worden toegepast voor verlichting van pijn rond de bevalling.
Met TENS apparaten kan je dagelijks geheel zelfstandig en in je eigen omgeving pijn bestrijden. Niet alleen vermindert TENS de pijn, maar kan het ook bijdragen aan vermindering van het gebruik van pijnstillers. Elektrische prikkeling van zenuwen stimuleert namelijk ook de aanmaak van endorfine, een lichaamseigen hormonale pijnstiller. De TENS aanpak kan ook worden toegepast voor verlichting van pijn rond zwangerschap en bevalling.
Hoe werkt TENS
Op lichamelijk (zintuiglijk) niveau beïnvloed TENS de werking van de schakelkastjes, volgens de poorttheorie van Melzack en Wall. De pijndrempels worden verhoogd, zodat minder pijnprikkels de hersenen bereiken.- Een ander lichamelijk proces dat dankzij TENS optreedt, is de aanmaak van endorfine, een lichaamseigen hormonale pijnstiller. Als het lichaam te zwaar belast wordt (bijvoorbeeld bij extreem zware sport) of als het lichaam zwaar verwond wordt (verkeersongeluk) dan kan het lichaam zelf zijn eigen pijnstiller gaan aanmaken om deze overdosis aan pijn te bestrijden. TENS bevordert de aanmaak van deze pijnsteller endorfine, zodat een extra pijndempend effect verkregen wordt.- Zoals eerder vermeld kunnen emoties een behoorlijke invloed hebben op de hoogte van de pijndrempels. Het derde argument van pijndemping door TENS komt tot stand door de duidelijk positieve invloed, die TENS over het algemeen op emoties heeft. Er gaat een ‘geruststellend’ gevoel van TENS naar de gebruiker uit; het apparaat wordt ingeschakeld en het tintelend gevoel geeft aan dat ‘iets’ bezig is om hun pijnprobleem aan te pakken.
- verstoring van de zenuwpijn geleiding waardoor je minder pijn ervaart,
- aanmaak in opdracht van de hersenen van lichaamseigen pijnstillende stoffen zoals endorfine
- spierontspannende werking
Hierbij is de frequentie van de prikkeling van invloed op de wijze waarop de pijn verminderd wordt.:
- Laagfrequente prikkeling stimuleert met name de aanmaak van pijndempende stoffen.
- Hoogfrequente prikkeling “blokkeert” het pijnsignaal op het niveau van het ruggenmerg en is daarom snel effectief, maar op langere termijn minder optimaal.
Het TENS apparaat
TENS apparaten zijn zeer gebruiksvriendelijk. Klein en licht van gewicht waardoor je ze niet alleen thuis maar ook onderweg of op reis kunt gebruiken. Vanuit het Tens apparaat dat op batterijen werkt, verbindt je draden naar de elektrode-pads die je rond het pijn gebied op je lichaam plaatst of rond belangrijke zenuwbanen.
Let er bij het plaatsen wel op dat:
- de huid onder de elektrodes gaaf is: geen wondjes, pukkeltjes of eczeem.
- de huid niet vet is, u mag geen crème op dit gedeelte van de huid smeren.
- het voor een goede hechting en geleiding van de elektroden bij veel haargroei beter is de haartjes eerst te verwijderen.
Behalve pads die standaard worden meegeleverd zijn er ook speciale handschoenen, sokken, knie en elleboog elektroden verkrijgbaar die kunnen worden aangesloten op de meeste TENS apparaten. Hierbij wordt de elektrostimulatie over het bedekte oppervlak verspreid, waardoor de bloed doorstroming en bewegelijkheid toeneemt en de pijn in heel gehele gebied wordt verlicht. In tegenstelling tot de pads plakken ze niet op de huid zodat daardoor ook geen allergische reacties door te verwachten zijn.
Therapie programma’s
De meeste TENS apparaten hebben therapie behandelingen als standaard programma’s ingesteld voor het bestrijden van verschillende soorten chronische pijnen. Bij bepaalde typen TENS apparaten worden frequentie, pulstijd en pulsintensiteit zelfs zo gecombineerd in behandeling programma’s , dat de pijndempende werking van zowel hoog- als laagfrequente prikkeling worden gecombineerd. Hierdoor treedt een snelle en langdurige pijndemping op en wordt gewenning aan de externe prikkel door het centraal zenuwstelsel vermeden. Deze gecombineerde vorm van stimulatie wordt veelal als prettig ervaren. Uiteraard kan uw fysiotherapeut altijd de behandeling aanpassen naar uw eigen specifieke behoefte.
De een voelt de prikkelingen eerder, een ander heeft een hoger prikkeling niveau nodig om afnemen van de pijn te ervaren. U kunt daar zelf mee experimenteren. Ook met de plaats van de elektrode-pads. Zet, wanneer het wat langer duurt om de juiste en prettige balans in uw eigen behandel instelling te vinden vooral door want het merendeel van TENS gebruikers hebben er aantoonbaar baat bij.
Duur van behandeling
U kunt een TENS-therapie meerdere malen per dag gebruiken. Afhankelijk van de soort TENS-therapie duurt een behandeling minimaal 20 en maximaal 60 minuten. U kunt rustig in een stoel gaan zitten of op bed gaan liggen, maar u kunt als het apparaat gewoon zijn werk kan blijven doen ondertussen ook voorzichtig met andere dingen bezig zijn.
Voorbeelden van aandoeningen waarbij TENS apparaten gebruikt kunnen worden om pijn te verlichten: Angina, ziekte van Bechterew, artritis, rugpijn, Bell’s Palsy, bursitis, dysmenorroe, endometriose, vleesbomen, fibromyalgie, multiple sclerose, nekpijn, artrose, menstruatiepijn, fantoompijn, Raynaud, reumatoïde artritis, Repetitive Strain Injury (RSI).
**Indicaties
*** Nek- schouder pijn.
- Allerlei pijnproblemen van de gewrichten en spiergroepen
- Lage rugpijn.
- Jicht, gewrichtsontsteking.
- Allerlei vormen van zenuwpijnen.
- Fantoompijn.
- Pijnproblemen samenhangend met het bloedvaatstelsel.
- Hoofdpijnen.
- Aangezichtspijn.
- Tand- en kiespijn.Ook bij sommige acute/speciale pijnen kan TENS ingezet worden.
- Pijnbestrijding bij weeën tijdens de bevalling.
- Post-chirurgische en post-traumatische acute pijnproblemen.
- Littekenweefselpijn.
- Sommige botbreuken, bijvoorbeeld gebroken ribben.
Contra-indicaties- Indien u een pacemaker heeft, recent een hartinfarct heeft doorgemaakt of serieuze hartritmestoornissen heeft. Overleg met uw cardioloog is dan noodzakelijk.
- Gebruik TENS niet tijdens zwangerschap, tenzij onder medische begeleiding. Wel zijn er speciale TENS apparaten ontwikkeld voor pijnverlichting voor en tijdens de bevalling. Lees in dat geval de handleiding zeer nauwgezet over hoe u het TENS apparaat veilig voor u zelf en uw ongeboren baby kunt gebruiken. Overleg in ieder geval ook met de medisch specialisten die u begeleiden tijdens de zwangerschap en bevalling. De TENS mag nooit op de zwangere buik gebruikt worden. Tijdens de bevalling worden de pads eventueel op de rug geplaatst.
- Plaats geen elektrode-pads in de buurt van het hart, ogen, de slapen (zijkanten voorhoofd) of keel en absoluut niet op de hals slagader.
- Bij huidziekten.
- Bij allergische reacties van de huid op standaard pads. Stop in dat geval met de behandeling of probeer speciale hypoallergeen pads die speciaal zijn ontwikkeld om allergische reacties te voorkomen.
- TENS elektrodes mogen absoluut niet op de halsslagaders geplaatst.